Publicaties en analyse

Jaarverslag 2020 VDAB

VDAB heeft haar jaarverslag 2020 gepubliceerd. Het bevat een schat aan informatie en cijfermateriaal over de organisatie en de arbeidsmarkt. Daarnaast loopt corona als een rode draad doorheen het geheel. 

VDAB was nauw betrokken bij het vormgeven van het Vesoc-akkoord 'Alle hens aan dek', met daarin drie ambitieuze doelstellingen : een opleidings- en loopbaanoffensief, een inclusieve mensgerichte digitalisering en een strategie gericht op een duurzame tewerkstelling voor iedereen. Op 17 juni 2020 werd het decreet ‘opheffing SYNTRA Vlaanderen’ door de Vlaamse Regering bekrachtigd. Hierdoor werden op 1 januari 2021 taken van SYNTRA Vlaanderen aan VDAB overgedragen, waaronder de leertijd. De leertijd is een succesvolle vorm van werkplekleren voor jongeren die beroepscertificaten en een onderwijskwalificatie willen behalen. Sinds de overdracht is VDAB verantwoordelijk voor de financiering van de vorming en begeleiding van de leertijd, het beantwoorden van parlementaire vragen, monitoring,... Naast de leertijd zal VDAB ook als actor de werkplekbegeleiding bij duaal leren opnemen voor die sectoren waar (nog) geen sectorale partnerschappen actief zijn.

Bij VDAB werken 4.405 mensen, waarvan 27,6% mannen en 72,3% vrouwen. In 2020 werden in totaal 1.478.128 vacatures ontvangen (Mastervac en alle overgenomen databanken, inclusief alle uitzendopdrachten). Dit is een afname met 18,8% ten opzichte van 2019. Ook het aantal rechtstreeks aan VDAB gemelde vacatures in het Normaal Economisch Circuit is het afgelopen jaar sterk afgenomen (-17,6%). Aan de toename in het aantal rechtstreeks aan VDAB gemelde vacatures die in 2014 begon, is in 2020 een einde gekomen. De sector met de grootste stijging in het aantal ontvangen vacatures ten opzichte van 2019 is de primaire sector. Vanuit deze sector werden 61,2% meer vacatures gemeld dan een jaar eerder. De twee andere sectoren die in 2020 een stijging in het aantal rechtstreeks gemelde vacatures lieten noteren zijn ‘energie, water en afvalverwerking’ (+15,3%) en ‘gezondheidszorg’ (+2,2%).

Het Jeugdwerkplan (JWP) kadert binnen het beleid dat VDAB voert als arbeidsmarktregisseur. VDAB doet dit niet alleen, maar samen met een volledig ecosysteem aan sterke, complementaire en expertise-gedreven partners. Vaak zijn deze partners heel lokaal geënt, wat een op maat werken mogelijk maakt. Binnen dit ecosysteem staat een goede overgang van de schoolbanken naar de arbeidsmarkt centraal. De missie is om elk jong talent aan de slag te krijgen, met aandacht voor loopbaandenken. Lokale verankering en projectwerking vormen de rode draad doorheen de acties. 

VDAB merkt dat bij de anderstalige klanten de uitstroom naar werk stijgt na twaalf maanden. Dat heeft onder andere te maken met het belangrijke onderdeel taalverwerving in hun traject naar werk. Nederlands is een competentie en die bekijkt VDAB in functie van het jobdoelwit. Het kan perfect dat iemand zonder kennis van het Nederlands via directe bemiddeling aan de slag gaat. Bij bepaalde knelpuntberoepen is er zo’n grote vraag dat het Nederlands niet als een voorwaarde gezien wordt. De anderstalige werkzoekenden krijgen een traject en bemiddeling op maat.

Verder breidt VDAB zijn begeleidingsaanbod uit, vaak in samenwerking met zijn partners. De tenders diplomagelijkschakeling, loopbaanoriëntatie voor anderstaligen, jobhunting voor hooggeschoolde anderstaligen en mentoring naar werk voor anderstaligen zijn daar een voorbeeld van, naast de samenwerking met AgII (Agentschap Inwerking en Inburgering) en met Fedasil. Ook de werking die focust op de hoger opgeleide anderstaligen zetten we in 2020 verder.

En dan is er Brussel.

In 2020 werden 79.307 Vlaamse vacatures door VDAB automatisch overgemaakt aan Actiris ter bekendmaking aan Brusselse werkzoekenden. De algemene daling van het aantal vacatures door de COVID-19-pandemie laat zich hier sterk voelen. Het aantal automatisch verstuurde vacatures daalde ten opzichte van 2019 met 20%. Daarnaast vroeg VDAB de hulp van Actiris om actief te bemiddelen op 1.635 Vlaamse vacatures. Ten opzichte van 2019 is dit een daling met 38,8%. De teruggevallen activiteiten op en rond de luchthaven tijdens de coronacrisis liggen hier ook mee aan de basis.

In 2020 werd er nagedacht over het nieuwe samenwerkingsakkoord tussen de Vlaamse Gemeenschap, het Vlaams Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest over de afstemming van het arbeidsmarktbeleid, opleiding, vorming en de bevordering van de mobiliteit van werkzoekenden. Dit samenwerkingsakkoord start in januari 2021. Het samenwerkingsakkoord bepaalt de principes en de werkwijze die VDAB en Actiris moeten volgen. VDAB en Actiris werken samen om dit het samenwerkingsakkoord tussen Vlaanderen en Brussel te operationaliseren. In 2021 is er speciale aandacht voor de gevolgen van de coronacrisis. Zo zet de organisatie specifieke trajecten op met focus op de zorg-, transport- en logistieke sector, aldus nog de Vlaamse arbeidsbemiddelaar.

'Aan de Bak' is het bemiddelingsprogramma van VDAB voor gedetineerden. VDAB begon hiermee in 2001 en biedt het sinds 2008 aan in alle gevangenissen in Vlaanderen en Brussel. Zo brengt men de VDAB-dienstverlening binnen de muren van de gevangenis. Werk neemt namelijk een cruciale rol in binnen het (re-)integratiebeleid van de gedetineerde.

In 2020 werden 71.564 Vlaamse vacatures door VDAB automatisch verstuurd naar het Waalse Le Forem ter bekendmaking aan Waalse werkzoekenden. Ook hier zien we een daling ten gevolge van COVID-19. Het aantal automatisch verstuurde vacatures naar Le Forem daalde ten opzichte van 2019 met 21,2%. Daarnaast werd aan Le Forem gevraagd om actief te bemiddelen op 867 Vlaamse vacatures. Ten opzichte van 2019 is dit een daling van 27,7%.

Het volledig jaarverslag leest u hier.